Türk el sanatlarında önemli bir yere sahip olan iğne oyası tekniğiyle süslenmiştir. İğne ve iplikle düğümler atılarak yapılan, dantel benzeri zarif bir işleme sanatıdır.
Çiçek Pullu İğne Oyası Özellikler
Oyanın ana motifi, kenar süslemesinde kullanılan küçük çiçek şeklindeki pullar veya pul görünümündeki iğne oyası motifleridir. Bu çiçekli pullar, başörtüsüne hareketli ve parlak bir görünüm katmaktadır.
Başörtüsünün ana kumaşı koyu mor, bordo gibi bir renkte olup, üzerinde pembe, lila gibi daha açık tonlarda çiçek desenleri bulunmaktadır. İğne oyası ise genellikle beyaz, krem ve pul renklerinin, sarı, pembe, yeşil uyumlu bir karışımıyla yapılmıştır. Bu tür başörtüleri genellikle özel günlerde, mevlitlerde veya günlük şıklık için tercih edilir.
Türk kültüründe önemli bir çeyizlik veya hediyelik eşyadır. Başörtüsünün kenarları, zürafa tekniği üzerine kurulu, aralıklı küçük beyaz, krem iğne oyası motifleri ile çerçevelenmiştir. Bu motiflerin arasına, küçük, parlak ve renkli çiçek pulları veya üç boyutlu çiçekleri andıran iğne oyası motifleri serpiştirilmiştir. Bu çiçekler genellikle sarı, turuncu, pembe ve yeşil gibi canlı renklerdedir.
Kumaşın kendisi de floral, çiçekli desenlere sahip, hafif ve tülbent veya yazma kumaşı gibi dökümlü bir kumaş tercih edilebilir. Hem iğne oyasının zarifliğini hem de pulların ışıltısını birleştiren, oldukça emek yoğun ve gösterişli bir el işçiliği örneğidir.
Pullu İğne Oyası Gerekli Malzemeler
- Yazma, Tülbent: Kenarına oya yapılacak başörtüsü kumaşı.
- İğne: İnce uçlu, oya yapmaya uygun bir iğne.
- Oya İpi: Farklı renklerde ipek veya polyester oya ipliği.
- Çiçek Pulları: Kullanılacak küçük, renkli, genellikle ortası delik çiçek pulları. Eğer elinizde pul yoksa bu kısım iğne oyası ile de yapılabilir.
Çiçek Pullu İğne Oyası Yapılış Adımları
Çiçek pullu iğne oyası modelinin yapılışı, iğne oyası temellerini bilen biri için bile dikkat gerektirir.
Zürafa Zemininin Hazırlanması
- Başörtüsünün kenarı, iğne oyasının üzerine kurulacağı temel sıra olan zürafa tekniğiyle tamamen çevrilir. Zürafa, iğne oyasının ilk ve en basit düğümüdür.
Ana Oya Sırasının Oluşturulması
- Zürafa sırasının üzerine, modelin ana iskeletini oluşturacak olan küçük dağ veya sinek kanadı gibi basit motifler, pırpır belirli aralıklarla yapılır. Bu motifler, pul veya çiçeğin yerleştirileceği aralıkları belirler.
Çiçek ve Pul Uygulaması
- Pul Kullanımı: İğne, ana oya sırasında belirlenen bir noktadan geçirilir. İpliğe bir adet çiçek pulu geçirilir. Pulun kenarındaki delikler kullanılarak veya pulun üzerine küçük pırpırlar yapılarak pul kumaşa sabitlenir ve etrafı iplikle çevrilir. Pulun düşmesini veya hareket etmesini engeller.
- İğne Oyası Çiçek Motifi: Eğer pul yerine sadece iplikle çiçek motifi yapılacaksa, minik zürafalar üzerine çiçek yaprağı görünümünde küçük pırpırlar yapılarak üç boyutlu çiçek motifleri oluşturulur.
Tekrarlama Aşaması
- Başörtüsünün tüm kenarı bitene kadar sabırla tekrarlanır. Modelin düzenli olması için motifler arasındaki mesafe ve motiflerin büyüklüğü eşit tutulmalıdır.